
Ruminasyon Nedir? Ruminasyon Nedenleri ve Belirtileri
- 26 Ekim 2024
- Beğeni
- Görüntülenme
- Yorum
Ruminasyon tekrarlayan düşünceler, zihinsel geviş getirme, sorunlara karşı çözümsüz yaklaşım, aşırı düşünme gibi faktörleri içerir. Travmatik olaylar, stres, gergin bir yaşam tarzı tekrarlayan düşüncelere neden olabilir. Aynı zamanda depresyonun ve anksiyetenin gelişimine katkıda bulunabilir.
Ruminasyon Nedir?
Ruminasyon bireylerin olumsuz düşünceleri ve deneyimleri tekrar tekrar gözden geçirmesi ve bunlar üzerine odaklanması olarak ifade edilir. Bu düşünceler takıntılı hale gelir ve beraberinde mutsuzluk, tükenmişlik hislerine neden olur. Sürekli düşünme ve kişinin endişeli ruh hali stresini artırabilir, odaklanma ve konsantrasyon sorununa neden olabilir, uyku düzenini bozabilir.
Birey çözümsüz ve çaresizlik durumunu istemsiz bir şekilde yaşar. Problemleri çözümsüz görme eğiliminde olmaları düşünce döngüsüne yol açar. Çünkü geçmiş zamanda gerçekleşen olaylar üzerinde durmak kişinin zaten içerisinde bulunduğu mevcut durumunu olumsuz bir şekilde etkileyebilir.
Örneğin “ Hiçbir zaman geçmeyecek! ” , “ Bu yaşananlar neden benim başıma geliyor! ” gibi bir düşünsel süreç yaşarlar.
Genel çerçeveye baktığımızda motivasyon eksikliği, tükenmişlik hissi ve iştahsızlığı beraberinde getirir.
“ Depresyon ve anksiyete basit durumlar değildir ve tek bir neden yoktur. Bir kişinin aile geçmişini veya yaşam deneyimlerini değitiremesek de, kişinin düşünme şeklini değiştirmesine yardımcı olmak ve onlara stres seviyelerini hafifletebilecek ve azaltabilecek olumlu başa çıkma stratejileri öğretmek mümkündür ”.
Ruminasyon Belirtileri Nelerdir?
Kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyen ve beraberinde başka psikolojik sorunlara yol açabilen ruminasyonun belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Hayatındaki sorunlar ve olumsuz olaylara karşı geliştirilen tekrarlayan düşünceler,
- Stresli hissetmek, mutsuzluk ve anksiyete,
- Hayatının genel akışında konstarasyon ve odaklanma sorunu yaşamak,
- Baş ağrısı, gergin kaslar, dalgınlık ve yorgunluk,
- Yoğun bir düşünsel süreç yaşamasının neden olduğu kararsızlık hali,
- Kişinin kendisine karşı eleştirilerinin fazla olması,
- Çevresiyle bir arada bulunurken olumsuz düşüncelerini paylaşma durumu.
Bütün bu belirtiler bireyin günlük hayat akışında ilerlemesine karşı olumsuzluk yaratır. Bu sorunları yaşayanların psikolojik iyi oluşunu geri kazanması için profesyonel destek alması gerekebilir.
Ruminasyon Neden Olur?
Bireyin kişilik özelliklerinden bazıları, çevresel faktörler, ruhsal durumu ruminasyonun nedenleri arasındadır.
- Özgüven eksikliği,
- Mükemmeliyetçi olmak,
- Uyku problemleri yaşamak,
- Olaylar, durumlar üzerinde kontrol eksikliği yaşamak,
- Strese sebep olan çevresel faktörler,
- Depresyon, anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu ve fobiler nedenleri olarak sayılabilir.
Ruminasyon Çeşitleri Nelerdir?
Duygusal Ruminasyon: Öfke, üzüntü, çaresizlik gibi olumsuz duyguların tekrarlı bir şekilde düşünülmesidir.
Kendine Yönelik Ruminasyon: Bireyin yetersizliklerini, hatalarını sürekli olarak sorgulamasıdır.
Analitik Ruminasyon: Bir sorun veya olay gerçekleştiğinde bunu çok fazla irdeleyerek çözüme yönelik düşünce tekrarlarıdır.
Sosyal Ruminasyon: Sosyal ilişkilerde yaşanan iletişim problemlerinin ve olumsuz durumların sürekli düşünülmesidir.
Olay Ruminasyonu: Geçmişte gerçekleşmiş bir olayın sürekli olarak düşünülmesidir.
Ruminasyon’un Sağlık Üzerindeki Etkisi
Ruminasyon bireyi olumsuz etkilemenin yanı sıra ruhsal ve fiziksel sorunlara da neden olabilir.
Stres
Sürekli düşünsel süreçler yaşamak kişinin stres hormonlarını arttırıcı bir etki yapabilir ve bu durumda fiziksel ve zihinsel sağlığı etkiler.
İlişkiler
Ruminasyon bireyin bireyin romantik ilişkisini, arkadaşlık ilişkisini gibi tüm ilişki türlerini içinde barındıran sosyal ilişkilerini olumsuz bir yönde etkileyebilir çünkü tekrarlayan düşünceler yaşayan birey olumsuz düşüncelerini kontrol etmekte zorluk yaşar ve iletişim kurmakta sıkıntılı bir süreç yaşayabilir.
Fiziksel Sağlık
Ruminasyonun uzun süreli yaşandığı bireylerde kalp hastalıkları, bağışıklık sistemi sorunları gibi sağlık sorunları yaşanabilir.
Zihin Sağlığı
Anksiyete ve depresyon gibi ruhsal sorunların da arttırıcı bir etkisi olabilir. Bu yaklaşıma yakından bakacak olursak;
- Depresyon: Olumsuz duyguları daha da derinleştiren ruminasyon depresif belirtileri arttırabilir. Olumsuz düşüncelerin döngüsel hale gelmesiyle birlikte depresyon kalıcı hale gelebilir. Depresyona bir diğer etkiside birey sorun çözme yeteneğini kaybedebilir ve depresyon tetiklenebilir hale gelir. Ruminatif düşünceleri yönetebilmek demek depresyon tedavisi için büyük bir adım atılması demektir. Ruminatif düşünceler %40-70 oranında depresyon ile ilişkili bulunmuştur.
- Anksiyete: Ruminasyonu olan bireyin yaşadığı düşünce döngüsü anksiyete semptomlarında var olan endişe ve kaygı döngüsüne çok büyük bir katkı sağlar. Bu durum da anksiyete artışına neden olur. Aynı zaman da tekrarlayan düşünceler yaşanırken olumsuz duygulara fazlaca odaklanıldığı için anksiyete de rastladığımız gelecek kaygılarını derinleştirir. Anksiyete beliritilerinin yoğunlaşmasına katkıda bulunabilir. Anksiyete yaşayan bireylerde ise %50-80 oranında ruminatif düşüncelere rastlanmıştır.
- Obsesif Kompulsif Bozukluk: Ruminasyon obsesisif kompulsif bozuklukta bulunan obsesif düşünceleri arttırır. Aynı şekilde bireyin kaygısı da artar. Birey bu olumsuz ve ona rahatsızlık veren düşüncelerden sıyrılmak için daha zorlayıcı davranış örüntüleri sergileyebilir. OKB hastalarının %60-90’ında ruminatif düşünceler obsesfif düşüncelerle birlikte görülmüştür.
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu: Ruminasyon travmatik anıların ve deneyimlerin tekrarlı bir biçimde ortaya çıkmasına neden olur. Kaygı, korku, üzüntü, endişe gibi duygularda yoğunlaşmalar olabilir. Aynı zamanda stres seviyesinde bir artışla birlikte uyku bozukluları yaşanmasına da yol açar. TSSB yaşayan bireylerde ise %60-80 oranında ruminatif düşünceler hastalığa eşlik etmiştir.
Araştırmalar Diyor ki
2023 Yılında ruminasyonun ruh sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen bir çalışmanın sonucunda şunlar ortaya çıkmış;
Araştırma katılımcılarının %60’ının hayatlarının belirli bir dönemlerinde ruminatif düşünceler yaşadıkları bulunmuş. Aynı zamanda özellikle depresyon ve anksiyete artışında aralarında güçlü bir ilişki de bulunmuş. Yani ruminatif düşüncelerin artması demek depresyon ve anksiyete seviyelerinin artması demek. Cinsiyet farklılığında ise şöyle bir sonuç ortaya çıkmış kadın katılımcılarda erkeklere kıyasla yüksek ruminasyon çıkmış.
Ruminasyon Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ruminasyon tedavisi sıklıkla psikolog eşliğinde gerçekleşir. Aynı zamanda bazı ruhsal sorunlarla birlikte yaşanıyorsa farmakoterapi yöntemiyle de gerçekleştirilebilir. Sık kullanılan tedaviler şu şekildedir;
Bilişsel Davranışçı Terapi: Bireye sağlıklı düşünce biçimini sağlarken olumsuz düşünceleri değiştirilmesinde katkı sağlar.
Davranışsal Teknikler: Kişiye yeni bir hedef kazandırmak, zaman farkındalığı sağlamak ve yaşadığı motivasyon düşüklüğüne karşı direncini arttırmak gibi teknikler kullanılarak odaklanma ve konsantrasyonun artmasını sağlar.
Duygu Regülasyonu: Ruminasyon yaşayan bireylerin duygularını daha iyi tanımasını isteyen bu teknik duygu yönetimini de kazandırmayı amaçlar. Duygusal olarak farkındalık yaşamış bir bireyin ruminasyonunda düşme görülür.
Bilinçli Farkındalık ve Meditasyon: Kişinin anın içinde kalmasını, mevcut anı yaşamasını ve tüm düşüncelerinin farkında olmasını sağlamakla birlikte ruminasyondaki düşünce döngülerinin uzaklaşmasına katkı sağlar.
İlaç Tedavisi: Ruminasyon depresyon, anksiyete gibi ruhsal sorunlarla beraber görüldüğünde bazı ilaçlar tedavi için bir uzman tarafında verilebilir. Bu ilaçların kullanımı bazı bireylerde belirtileri azaltabilir.
Bu şekilde sıralayabildiğimiz birkaç tedavi yöntemi olmasına karşın her tedavinin bireye özgü uygulandığını ve alanında uzman kişiler tarafından uygulanması gerektiğini unutmamak gerekir.